سردرد
Contents
سردرد
سردرد یکی از رایج ترین ناراحتی ها در بدن است. سر درد معمولا بر اثرآسیب یا تحریک یا فشار و کشش روی بافت های دارای حس درد از جمله پرده ی مننژ که مغز و نخاع را احاطه کرده است، پدید می آید. زیرا مغز خود هیچ عصبی ندارد که موجب احساس درد (الیاف درد) شود.
سردرد
بافتهای دارای گیرنده ی درد
لایه نازک بافتی (پری اوستیوم) که استخوانها را احاطه کرده، عضلات جمجمه، سینوس ها، چشم ها و گوشها و پرده های نازکی که سطح مغز و نخاع را احاطه کرده(مننژ)در اثر التهاب یا تحریک سردرد ایجاد می کند. درد ممکن است خفیف، تیز، خسته کننده، ثابت، متناوب یا شدید باشد.برخی از علائم رایج عبارتند از: خستگی، احساس فشردگی سر، دردی که به صورت بی وقفه یا متناوب وجود دارد . محل درد ممکن است در یک قسمت چهره یا جمجمه باشد، یا ممکن است در تمام سر باشد. بروز سردرد ممکن است به خودی خود یا با انجام فعالیتی مرتبط باشد. ممکن است شروع سردرد، حاد بوده یا به تدریج افزایش یابد . سردرد گاهی ممکن است با حالت تهوع و استفراغ همراه باشد.
طبقه بندی سردرد
سردرد به انواع مختلفی طبقه بندی می شود:
1) سردردهای اولیه
سردرد تنشی، شایع ترین نوع سردرد اولیه می باشد که معمولا در میان زنان بیش از مردان رخ می دهد. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، از هر 20 نفر در کشورهای توسعه یافته یک نفر از سردرد تنشی روزانه رنج می برد . روش های درمانی شامل استراحت و روشهای تسکینی نظیر طب سوزنی و ماساژ ، انجام یوگا و ریلکسیشن و نهایتا مصرف داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه پزشک(OTC) و همچنین داروهایی است که توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب تجویز میشود. سایر سردردهای اولیه عبارتند از میگرن و سردرد خوشه ای.
سردرد میگرنی دومین نوع از سردردهای اولیه است. این سردرد، بیشتر کودکان و بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد. قبل از بلوغ، پسران و دختران به طور مساوی دچارسردرد میگرنی می شوند، اما بعد از بلوغ، زنان بیشتر از مردان آسیب می بینند. این سردرد یکطرفه یا دوطرفه، معمولا ضربان دار و ممکن است همراه با حالت تهوع و استفراغ بوده با برخی بوهای خاص مثل بوی دود یا عطرهای تند یا سر و صدا و یا نور زیاد تشدید شود و با استراحت در محیط تاریک و ساکت و گاهی کمپرس سرد یا گرم تخفیف یابد.
سردرد خوشه ای یا کلاستر
یک نوع نادر این اختلال ، سردرد اولیه است که بیشتر درسنین 20 سالگی آغاز میشود و در مردان شایع تر می باشد هرچند زنان و کودکان نیز ممکن است از این نوع سردرد رنج ببرند. طول زمان هر سردرد کوتاهتر از میگرن بوده بصورت دوره ای آغاز و ممکن است حدود یک تا سه ماه روزانه چند نوبت فرد به آن دچار شود.
معمولا همراه با احساس پری و سنگینی یکطرفه مخاط چشم و پلک و بینی و همراه با اشک ریزش از یک چشم و آبریزش همان طرف بینی است.
2) سردرد های ثانویه
سردرد ثانویه سردردی است که به علت مشکل اساسی ساختاری یا عفونی در سر و گردن پدید میآید. این گروه شامل دسته بسیار گسترده ای از علتها است که درد و ناراحتی آن از یک درد دندانی ناشی از دندان های پوسیده یا سینوس آلوده، تا شرایط خاصی مانند خونریزی در مغز یا عفونت هایی مانند انسفالیت یا مننژیت را شامل میشود.همانگونه که اشاره شد، سردرد ثانویه معمولا در اثر آسیب یا بیماری خاص ایجاد میشود. به عنوان مثال، سردرد سینوسی به علت افزایش فشار و یا عفونت در سینوس ها، می باشد.
سردردهای ناشی از تروما نوعی دیگر از سردرد ثانویه هستند که بدنبال ضربه مغزی ایجاد می شوند.
این گروه از سردردها شامل سردردهای مرتبط با سوء مصرف مواد یا حتی مصرف بی رویه انواع مسکنها نیز میشود (سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو یا Medication overuse headache ). سردردهای “هیجانی” نیز در این دسته قرار میگیرند. افرادی که بیش از حد الکل مصرف می کنند به علت اثرات الکل و کم آبی بدن، دچار سردرد می شوند. مصرف بیش از حد دارو (مسکن ها) می تواند منجر به درد مداوم سر شود. سردرد ممکن است پس از مدتی بعد از مصرف دارو بهبود یابد و سپس به حالت عادی بازگردد (اصطلاح “سردرد برگشتی”) همچنین در صورتی که سردرد به همراه علائمی نظیر تب، سفتی عضلات گردن ، احساس ضعف، تغییر احساس در یک طرف بدن، اختلال در بینایی، استفراغ یا تغییر رفتار همراه باشد، ممکن است ناشی از عفونت های جدی باشد .
3) نورالژی ها
نورالژی به معنی درد تیر کشنده، ناگهانی، بسیار کوتاه مدت و تکرار شونده در حوزه ی یک عصب خاص است. نورالژی میتواند بعلت تحریک یا التهاب یکی از اعصاب دوازده گانه در مغز که سیگنال های حسی (مانند درد) را به سر و گردن ارسال می کند، ایجاد شود. نورالژی عصب سه قلو (عصب زوج پنجم مغزی یا تریجمینال که مسوول تامین حس صورت از پیشانی تا چانه میباشد) نوعی نورالژی می باشد که باعث درد صورت میشود. در صورت تحریک یا التهاب درد یک نیمه ی صورت میشود.
در این فیلم یکی از بیماران درباره درمان سردرد توسط دکتر یاراحمدی صحبت می کند :
مطالب مرتبط با این مقاله :
توصیه ای به بیماران مبتلا به سردرد
برای اطلاع از پزشک فوق تخصص خواب روی ادامه مطلب کلیک کنید .
